لنز دوربین مداربسته چیست؟ همه چیز درباره لنز

لنز به تعبیری چشم دوربین است و کیفیت تصویر و جزئیاتی را که می‌بینیم تعیین می‌کند. دوربین‌های مداربسته از لنزهای مختلفی استفاده می‌کنند که هر کدام زاویه دید، بزرگنمایی و کارایی به خصوصی را دارند. انتخاب لنز مناسب برای دوربین مداربسته، به اندازه انتخاب خود دوربین پر اهمیت است، این لنز است که مشخص می‌کند چه چیزی و چقدر از محیط اطراف را می‌توانیم پوشش دهیم. با ایزی کمرا همراه باشید تا به سوال لنز دوربین مداربسته چیست؟ و انواع لنز و تفاوت آن‌ها بپردازیم.

شناخت لنز دوربین مداربسته

لنز دوربین مداربسته، قلب تپنده سیستم نظارتی شما است. این قطعه استوانه‌ای شکل از چندین عدسی تشکیل شده که نور را جمع‌ کرده و به سنسور تصویر می‌رسانند. کیفیت تصویر دوربین مداربسته به طور مستقیم به لنز آن وابسته است. فاصله‌ای که لنز می‌تواند اشیاء را به طور واضح نشان دهد، عمق دید نام دارد و به فاصله کانونی لنز مرتبط است. هرچه فاصله کانونی بیشتر، عمق دید نیز بیشتر می‌شود اما در مقابل زاویه دید کاهش می‌یابد. به عبارتی، لنزهایی با فاصله کانونی بالا اجسام دور را واضح‌ نشان داده اما محدوده دید کمتری دارند.

اجزای تشکیل دهنده لنز دوربین مداربسته

لنزهای دوربین مداربسته از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند: بخش نوری که نور را جمع‌ می‌کند، دیافراگم که میزان نور ورودی را کنترل می‌کند و سیستم اتصال که لنز را به دوربین متصل می‌کند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر هر یک از اجزای تشکیل دهنده و نقش آن‌ها در عملکرد دوربین مداربسته خواهیم پرداخت.

دیافراگم

دیافراگم دوربین مداربسته، مانند عنبیه چشم، میزان نوری که به لنز می‌رسد را کنترل می‌کند. این دریچه، در محیط‌های تاریک بازتر شده تا نور کافی برای تشکیل تصویر فراهم کند. بلعکس، در مکان‌های روشن، برای جلوگیری از ورود نور اضافی، تنگ‌تر می‌شود. اندازه دیافراگم‌ با اعداد f نشان داده می‌شود. هرچه این عدد کوچکتر باشد دیافراگم بزرگتر بوده و نور بیشتری وارد دوربین می‌شود.

سیستم اتصال لنز به دوربین

برای نصب لنز برروی دوربین مداربسته، از پایه‌های مخصوصی استفاده می‌شود که در انواع مختلفی هستند. این پایه‌ها که فاصله‌ی سنسور تا لنز را تعیین می‌کنند، به دو دسته اصلی C و CS تقسیم می‌شوند. پایه‌های نوع C با فاصله‌ی 17.5 میلی‌متر و پایه های نوع CS با فاصله‌ی 12.5 میلی‌متر لنز را در فاصله‌ی مناسب از سنسور قرار می‌دهند. به همین دلیل است که انتخاب نوع پایه لنز بسیار مهم بوده و باید با دوربین و لنزی که استفاده می‌کنید، سازگاری داشته باشد تا تصویر واضح و شفافی ثبت شود.

اجزای نوری

بخش داخلی لنز دوربین از چندین عدسی تشکیل شده که هر کدام در یک محفظه استوانه‌ای شکل قرار گرفته‌اند. هر یک از این عدسی‌ها وظیفه خاصی را در مسیر عبور نور بر عهده دارند. عدسی ها نه تنها نور را متمرکز می‌کنند، بلکه می‌توانند تصویر را بزرگ یا کوچک نیز کنند. در برخی موارد، ممکن است نور در مسیر خود دچار انحراف یا پراکندگی شود که این عدسی‌ها با اصلاح این مسئله کیفیت تصویر را بهبود می‌دهند. لازم به ذکر است که همه نور وارد شده به لنز به دوربین نرسیده و بخشی از آن ممکن است هدر رود. بنابرین توجه به نورپردازی محیط در هنگام استفاده از دوربین‌های مدار بسته بسیار مهم است.

انواع لنز دوربین مداربسته

انواع لنز دوربین مداربسته

لنز دوربین مداربسته به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: لنز ثابت و متغیر. تفاوت اصلی این دو نوع از لنز در قابلیت تغییر فاصله کانونی و زاویه دید آن ها است. لنزهای ثابت دارای یک فاصله کانونی مشخص و ثابت بوده و زاویه دید آن‌ نیز قابل تغییر نیست. از طرفی، لنزهای متغیر امکان تنظیم فاصله کانونی و در نتیجه تغییر زاویه دید را فراهم می‌کنند. به عبارتی، با استفاده از لنز متغیر می‌توانید محدوده دید دوربین را بزرگ‌تر یا کوچک‌تر کنید. در ادامه، به بررسی دقیق‌ ویژگی‌ها و کاربردهای هر یک از این دو نوع لنز خواهیم پرداخت.

لنز متغیر (وریفوکال)

لنزهای متغیر قابلیت تنظیم فاصله کانونی و زاویه دید را دارند و این مزیت، امکان ثبت تصاویر متنوعی را برای عکاس فراهم می‌کند. وابسته به نوع لنز، محدوده قابل تنظیم فاصله کانونی و زاویه دید متفاوت خواهد بود. برای مثل در یک لنز خاص، فاصله کانونی ممکن است از 3.7 میلی‌متر تا 11 میلی‌متر متغییر باشد. جالب است بدانید که این لنزها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: لنزهایی که با دست تنظیم می‌شوند و لنزهایی که به صورت خودکار و با موتور تنظیم می‌شوند.

لنز وریفوکال دستی

دوربین‌های مداربسته با لنز وریفوکال دستی این امکان را به کاربر می‌دهند تا به صورت دستی زاویه دید و میزان بزرگنمایی تصویر را تنظیم کنید. بر روی بدنه این نوع دوربین‌ها یک پیچ تنظیم وجود دارد که با چرخاندن آن می‌توانید فاصله کانونی لنز را نیز تغییر دهید و زاویه دید دوربین را بیشتر یا کمتر کنید. برای این کار، لازم است به دوربین دسترسی فیزیکی داشته باشید.

لنز موتورایز

برخلاف لنز دوربین‌های وریفوکال که تنظیمات آن‌ها به صورت دستی انجام می‌شود، دوربین‌های موتورایز مجهز به موتوری هستند که این امکان را می‌دهند تا از راه دور و به صورت خودکار، زاویه دید و فاصله کانونی را تنظیم کنید. به همین دلیل، قیمت دوربین‌های موتورایز به طور معمول بالاتر از دوربین‌های وریفوکال است.

لنز ثابت

لنز ثابت دوربین های مداربسته، برخلاف لنزهای زوم، قابلیت تغییر فاصله کانونی را ندشته و به عبارتی زاویه دید دوربین‌هایی که از این لنزها استفاده می‌کنند، پس از نصب قابل تغییر نیست. این لنزها در اندازه‌های مختلفی مانند 2.8، 3.6، 4، 8 و 12 میلی‌متر تولید و به بازار عرضه می‌شوند. عدد کوچک در این لنزها به معنای زاویه دید وسیع‌تر و پوشش دادن فضای بیشتری است که به آن‌ها لنزهای واید می‌گویند. با افزایش این عدد، زاویه دید محدود شده و دوربین قادر به نمایش جزئیات اجسام در فاصله دورتر خواهد بود.

تفاوت لنز دوربین‌ مداربسته

لنزهای دوربین‌های مداربسته با توجه به ویژگی‌هایی مانند زاویه دید، فاصله کانونی، قابلیت تنظیم فوکوس و رزولوشن از یکدیگر متفاوت می‌شوند. لنزهایی با زاویه دید ثابت، محدوده دید مشخصی دارند در حالی که لنزهای وریفوکال، امکان تنظیم زاویه دید در یک بازه مشخص را فراهم کرده اند. فاصله کانونی لنز، به طور مستقیم بر زاویه دید آن تأثیر گذاشته و هرچه فاصله کانونی بیشتر باشد، زاویه دید کمتر خواهد بود. همچنین، رزولوشن لنز که با مگاپیکسل اندازه‌گیری می‌شود، به کیفیت و وضوح تصویر خروجی تأثیرگذار است. لنزهای با مگاپیکسل بالاتر، قادر به ثبت جزئیات بیشتری بوده و تصاویری با کیفیت‌تر تولید می‌کنند.